- De levensverwachting van inwoners van Wijk aan Zee is gemiddeld 2,5 maand korter door de uitstoot van Tata Steel.
- Dat constateert het RIVM na nieuw onderzoek.
- Er is een grotere kans op longkanker en op astma bij kinderen.
- Lees ook: Overstap Tata Steel naar ‘groen staal’ is niet meer zeker.
Bewoners van de regio rond Tata Steel hebben extra kans om ziek te worden door de uitstoot vanaf het terrein van de staalfabriek. Gemiddeld verkorten de emissies de levensverwachting van inwoners van het nabijgelegen Wijk aan Zee met 2,5 maand, concludeert het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) na nieuw onderzoek.
Het RIVM keek in opdracht van de regering hoe vaak omwonenden in aanraking komen met stoffen die vanaf het fabrieksterrein van Tata Steel worden uitgestoten. Het ging daarbij om fijnstof, stikstof, lood en zogeheten PAK’s (polycyclische aromatische koolwaterstoffen). Ook namen onderzoekers de overlast bij omwonenden door Tata Steel mee, bijvoorbeeld als er stof van het terrein kwam.
De uitstoot van fijnstof en PAKs vanaf het fabrieksterrein vergroot de kans op longkanker, berekende het RIVM op basis van die gegevens. Dat effect is het grootst in Wijk aan Zee, waar 4 procent van alle nieuwe longkankergevallen toe te schrijven is aan de fijnstofuitstoot van het fabrieksterrein. Dat wordt minder naarmate mensen verder van Tata Steel wonen.
Stikstofdioxide vergroot de kans op astma bij kinderen. Volgens het RIVM is 3 procent van alle toekomstige gevallen van astma bij kinderen het gevolg van de uitstoot vanuit Tata Steel.
De gemeten hoeveelheden stoffen in de lucht overschrijden overigens nergens de wettelijke grens. Maar ook onder die normen zijn er risico's voor de gezondheid, vindt bijvoorbeeld de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO).
Onderzoeker Leendert Gooijer van het RIVM vindt het vooral opvallend dat de hinder door stank, lawaai en stof erg groot is bij omwonenden. Acht op de tien inwoners van Wijk aan Zee hadden daar mee te maken. Ook komt slapeloosheid vaak voor. Hinder kan voor misselijkheid, stress en hart- en vaatziekten zorgen, stipt het RIVM aan.
Het onderzoek richt zich op de invloed die de huidige uitstoot in de toekomst zal hebben op de gezondheid van omwonenden. Het is volgens Gooijer goed mogelijk dat de aan Tata Steel toe te schrijven gezondheidsschade eerder deze eeuw groter was, toen de uitstoot groter was. Ook is nog een vraagteken of de opstapeling van de uitstoot van verschillende stoffen een extra gezondheidsrisico met zich meebrengt, en hoe groot dat eventuele effect zou zijn.
Tata Steel 'geraakt' door nieuw RIVM-rapport
Tata Steel laat weten "geraakt" te zijn door de resultaten van het onderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). "Wij zijn al jaren met de IJmond vergroeid, we weten dat mensen in de omgeving zich zorgen maken over de impact van ons bedrijf op hun gezondheid, en dat trekken wij ons aan", zegt Ruth van Moesdijk, die bij de fabriek verantwoordelijk is voor gezondheids- en milieuzaken. "Juist daardoor raken de bevindingen van het RIVM ons."
Ze wijst in een eerste reactie op het rapport ook op het verbetertraject van Tata Steel om de uitstoot van meerdere stoffen te beperken. Zo verwacht de staalfabriek de emissies zware metalen en fijnstof aan het einde van dit jaar omlaag te krijgen. Dat gebeurt met afzuiginstallaties bij de hoogovens en de staalfabriek en een ontstoffingsinstallatie van de pelletfabriek. In 2025 moet een installatie bij de pelletfabriek voor minder stikstofuitstoot zorgen.
"De wettelijke en maatschappelijke normen voor bedrijven als Tata Steel zijn door de jaren heen veranderd en zullen blijven veranderen. En ons bedrijf verandert mee. Het rapport laat zien dat onze uitstoot voldoet aan wettelijke grenswaarden", stelt Tata Steel.
Heijnen over Tata: onacceptabel dat mensen onnodig risico's lopen
Het kabinet vindt het onacceptabel dat mensen onnodig gezondheidsrisico's lopen door de uitstoot vanaf het terrein van Tata Steel, zei staatssecretaris van Infrastructuur Vivianne Heijnen vrijdag na afloop van de ministerraad. "En dat betekent dat wij als overheid een zorgplicht voelen", voegde ze daaraan toe.
De staatssecretaris zei dat ze zich kan voorstellen dat mensen daarvan geschrokken zijn. De bewindsvrouw zegt dat er ten opzichte van tientallen jaren geleden er al het nodige is gebeurd om de boel daar te verbeteren. "En dat vraagt natuurlijk om vervolgacties", stelde ze. Heijnen zegt dat onder meer een zogenoemde expertgroep in het leven is geroepen, die "specifiek naar de situatie rondom Tata Steel gaat kijken. Hoe we de gezondheid daar kunnen gaan verbeteren."
